d&b audiotechnik w Royal Albert Hall – imponująca instalacja audio z 465 zestawami głośnikowymi

 

Od początku istnienia Royal Albert Hall, akustyka tej sali – delikatnie mówiąc – wzbudzała kontrowersje... Winna temu była szklana kopuła oraz wielość balkonów i wgłębień widowni odbijających dźwięk. Pierwsze próby poradzenia sobie z tym zostały podjęte 50 lat temu. Opracowane specjalnie na potrzeby Royal Albert Hall ustroje akustyczne znacząco poprawiły akustykę sali, ale do ideału nadal sporo brakowało. Zwłaszcza, gdy pojawiła się potrzeba stosowania nagłośnienia...

Problemy z akustyką Royal Albert Hall podczas koncertów i spektakli to czas przeszły. Inwestycją ponad 2 milionów funtów szterlingów w instalację akustyczną i dźwiękową, Royal Albert Hall może poszczycić się znakomicie brzmiącym systemem nagłośnieniowym dającym wyrównane pokrycie dźwiękiem dla pełnej obsady 8000 miejsc rozmieszczonych w skomplikowanej przestrzeni wnętrza tej zabytkowej sali koncertowej. Trzeba pamiętać, że oddana do użytku nieomal 150 lat temu sala była zaprojektowana z myślą o występach teatrów i klasycznych orkiestr grających na instrumentach akustycznych. Skomplikowana struktura widowni z wieloma balkonami, piętrami, odbijającymi i kumulującymi dźwięk „boxami”, podczas amplifikowanych koncertów stwarzała szereg niekorzystnych problemów akustycznych, z którymi trzeba było sobie poradzić.

Pierwsze nieoficjalne próby podejścia do znalezienia optymalnego sposobu na nagłośnienie widowni Royal Albert Hall datują się ponoć na rok 2013. Od 2015 roku przeprowadzono wiele pomiarów i przygotowano wiele projektów. Wszystko po to, by znaleźć optymalne rozwiązanie równomiernego nagłośnienia skomplikowanej struktury widowni - mając na uwadze jednocześnie charakterystykę akustyczną Royal Albert Hall. Struktura widowni to około 50 powierzchni do nagłośnienia.

 

W Royal Albert Hall odbyło się szereg koncertów z wykorzystaniem systemów nagłośnieniowych d&b audiotechnik, w tym również z wykorzystaniem technologii ArrayProcessing. To były niezwykle przydatne sytuacje pozwalające zweryfikować różne koncepcje konfiguracji nagłośnienia tej wymagającej przestrzeni. Poziom jakości uzyskanego dźwięku był na tyle zadowalający, że zaczęto traktować sprzęt marki d&b audiotechnik jako optymalny do stałej instalacji nagłośnienia Royal Albert Hall. O realizację nagłośnienia w Royal Albert Hall starało się pięciu cenionych producentów nagłośnienia. Ostatecznie to właśnie firma d&b audiotechnik z firmą instalacyjną SFL Group zdobyła kontrakt. W znacznej mierze dzięki wcześniejszym doświadczeniom w nagłaśnianiu Royal Albert Hall i genialnej w swym działaniu technologii ArrayProcessing.

Na początku roku 2017 ruszyły prace związane z renowacją sali. Jednocześnie trwały pomiary akustyczne i przygotowywano adaptację akustyczną. W ramach prac mających na celu polepszenie biernej akustyki sali, wymieniono materiał obiciowy siedzeń, zainstalowano szereg kotar z ciężkich tkanin, a także zastosowano dziesiątki metrów sześciennych akustycznej wełny mineralnej w różnych newralgicznych miejscach. Prace nad instalacją nagłośnienia trwały w roku 2018. Ciekawostką jest, że odbywało się to równolegle z normalną działalnością Royal Albert Hall – w ciągu roku 2018 we wnętrzu sali odbyło się ponad 300 wydarzeń! Mimo to udało się tak rozplanować proces instalacji, że system nagłośnieniowy był gotowy na czas. Na koniec września można było przeprowadzić ostateczne strojenie systemu nagłośnieniowego.

System nagłośnieniowy składa się łącznie z 465 zestawów głośnikowych napędzanych końcówkami d&b audiotechnik D10, D20, D30D i D80. Głównym celem projektantów było zagwarantowanie dobrej zrozumiałości mowy oraz stworzenie wrażenia dźwięku dobiegającego ze sceny. Kluczem było zastosowanie bardzo wielu źródeł dźwięku.

 

Główne elementy nagłośnienia pracują w trybie ArrayProcessing (!!!). System składa się z następujących elementów:

- nagłośnienie główne: 3 grona (lewe, center, prawe), każde złożone z 9 modułów d&b V8 oraz 3 modułów d&b V12,

- out-fill: 2 grona (lewa, prawa), każde złożone z 8 modułów d&b V8,

- linie opóźniające podwieszone po okręgu: 7 gron po 6 modułów d&b Y8,

- wsteczne nagłośnienie chóru: 2 grona (lewa, prawa), w każdym po 4 moduły d&b Y8,

- subbasy: 4 podwieszone d&b SL-Sub, 2 ustawione na podłodze d&b SL-Sub,

Podkreślmy jeszcze raz - całe powyższe nagłośnienie pracuje w trybie kompensacji częstotliwościowej ArrayProcessing, co oznacza zasilenie każdego moduły w gronie z oddzielnego kanału końcówki mocy.

Dodatkowe nagłośnienie uzupełniające:

- front-fill: ilość w zależności od potrzeby, moduły d&b Y10P lub kolumny d&b 16C

- floor side-fill: ilość w zależności od potrzeby, moduły d&b Y10P lub kolumny d&b 24C

- choir front-fill: ilość w zależności od potrzeby, kolumny d&b 16C.

 

Dodatkowo zastosowano ponad 100 zestawów dogłośnienia strefowego na balkonach i w lożach oraz punktowe zestawy dogłaśniające mające za zadanie polepszyć zrozumiałość mowy. Do opięcia całego systemu nagłośnieniowego okablowanie ma długość ponad 15 km (!!!). Producent dostosował kolorystykę zestawów głośnikowych do kolorystyki elementów architektonicznych, na których były one montowane. Zresztą dbałość o niuanse wizualne i estetyczne były fundamentalną sprawą przy projektowaniu całego systemu. Istotny był nawet kolor olinowania i okablowania, które miały być dostosowane do wizualnego stylu Royal Alberty Hall. Sala ma nie tylko dobrze brzmieć, ale również znakomicie prezentować się od strony wizualnej, gdyż w jej przestrzeni jest realizowanych wiele transmisji telewizyjnych.

 

System nagłośnienia Royal Albert Hall to jeden z najbardziej skomplikowanych projektów nagłośnieniowych na świecie. Kto wie, czy nie jest to rekordowy projekt pod względem liczebności zastosowanych źródeł dźwięku i zestawów głośnikowych. Najważniejsze jednak, że nagłośnienie gwarantuje świetny dźwięk w każdym miejscu widowni. Kolejny raz opracowana przez d&b audiotechnik technologia ArrayProcessing na nowo zdefiniowała pojęcie dobrego brzmienia w Royal Albert Hall – jednej z najbardziej wymagających akustycznie sal koncertowych na świecie.

Producent: d&b audiotechnik

Dystrybutor: Konsbud Audio

 

Źródło fotografii: Royal Albert Hall