Logowanie

d&b audiotechnik KSL – polska premiera

d&b audiotechnik KSL – polska premiera

Potężny koncertowy system liniowy d&b audiotechnik GSL zapoczątkował rewolucję w systemach line array. Nigdy wcześniej nie udało się uzyskać w takim stopniu kierunkowości projekcji dźwięku w pełnym zakresie pasma pracy. d&b audiotechnik KSL jest kontynuatorem tej technologii.

Radek Barczak

 db audiotechnik KSL line array bottom angle

W nieomal kompaktowym systemie d&b audiotechnik KSL również zaimplementowano rozwiązania technologiczne skutecznie nadające kierunkowość propagacji. O skuteczności nowego d&b audiotechnik KSL mieliśmy okazję przekonać się podczas oficjalnej polskiej premiery zorganizowanej przez dystrybutora – firmę Konsbud Audio – w przepięknej lokalizacji, w Sielskiej Osadzie Firleje pod Warszawą. Zainteresowanie systemem było tak ogromne, że dystrybutor musiał zorganizować dwie prezentacje tego samego dnia :-)

db audiotechnik KSL inside

Dla celów prezentacji systemu d&b audiotechnik KSL i mającego się odbyć następnego dnia jubileuszu 30-lecia firmy Konsbud Audio stanęła scena, a przy niej na wieżach Layher zawisły grona d&b audiotechnik KSL. Jednak zanim posłuchaliśmy nowy system, wysłuchaliśmy godzinnej prezentacji, którą poprowadził Gert Sanner z d&b audiotechnik, podczas której zapoznaliśmy się z niektórymi tajnikami konstrukcji d&b audiotechnik KSL. Zarejestrowaliśmy tę prezentację dla Was – polecamy uwadze! 

Na czym polega wyjątkowość konstrukcji nowego systemu? Każdy moduł d&b audiotechnik KSL zachowuje kardioidalną charakterystykę kierunkową. Oznacza to, że propagacja wsteczna została ograniczona do minimum – i to w pełnym zakresie pasma, już od 60 Hz. Zwróćcie uwagę na kątowy wykres izobaryczny. Każdy kolor to różnica 3 dB. Oś X prezentuje częstotliwości w kHz – 0.1 oznacza wartość 100 Hz. Oś Y to odchylenie kątowe. Jak widać, dla kąta 180° - czyli za modułem, spadek efektywności dla najniższego pasma poniżej 100 Hz sięga nawet 12 dB (!). A to ogromna różnica. Jak to udało się osiągnąć?

db audiotechnik KSL ISObar 

W każdym module mamy pięć przetworników grających do przodu – LF 2 x 10”, MF 8” ze specjalnym falowodem „opływającym” sekcję wysokotonową oraz dwa drivery kompresyjne z falowodami. Za stworzenie kardioidalnej (czyli nerkowej, w kształcie nerki) charakterystyki kierunkowej odpowiedzialne są dodatkowe dwa przetworniki 8” usytuowane w tylnej części po bokach modułu – to one wygaszają propagację wsteczną, ale jednocześnie wzmacniają średnio-niskotonowe pasmo do przodu. W schematyczny sposób jest to wyjaśnione na prezentacji (https://youtu.be/WEYDZk-kR7A?t=19m42s)

Gdy spojrzeć na schemat budowy, wygląda to bardzo prosto. Wręcz w sposób oczywisty :-) Ale stworzenie nowej serii pochłonęło lata pracy, konieczność opracowania nowych driverów i wykonania wielu prototypów. Za to efekt końcowy jest imponujący.

 db audiotechnik KSL vs J odsluchy2

Przed odsłuchami głównego systemu Gert Sanner zaprosił nas na scenę, gdzie stały na wózkach dolly po 4 moduły system d&b audiotechnik J oraz KSL. Mogliśmy się przekonać, jak duża jest różnica w propagacji wstecznej między starszym systemem J, a nowym KSL na korzyść tego drugiego. Różnica w projekcji wstecznej niskich tonów faktycznie sięga 12 dB w przypadku modułów KSL. Ta cecha przekłada się na większa ciszę na scenie, ale również na bardziej precyzyjne kierunkowanie dźwięku – czy to w salach koncertowych, halach widowiskowo-sportowych, czy wreszcie w warunkach plenerowych. Spójrzcie na różnicę w emisji dźwięku przy wykorzystaniu systemów d&b J oraz V i w drugiej sytuacji tego samego festiwalu – d&b GSL oraz KSL. Różnice są ewidentne.

 db audiotechnik KSL D80 2way

Niesamowite jest to, że moduły są zasilanie tylko dwoma kanałami końcówki mocy d&b audiotechnik D80. Producentowi udało się zaprojektować wysokiej klasy zwrotnice pasywne dla średnio- i wysokotonowych przetworników, a niedoskonałości fazowe wynikające z użycia dyskretnych układów zostały skorygowane przez DSP z filtrami IIR oraz FIR końcówek mocy D80. Przetworniki niskotonowe 10” są napędzane przez jeden kanał, a pięć pozostałych – 2 3-calowe drivery kompresyjne, 2 boczne woofery 8” i 8-calowy średniotonowy woofer z falowodem przez drugi kanał. Skuteczność systemu jest imponująca – z pojedynczego modułu d&b KSL można wydobyć maksymalny SPL na poziomie 145 dB (!). Z systemu opartego na dwóch 10-calowych wooferch... Fakt, że gdyby połączyć powierzchnię wszystkich przetworników nisko-średniotonowych 10” i 8”, była by ona większa sporo nawet od czynnej powierzchni dwóch wooferów 15” :-)

Producent ma w ofercie dwa rodzaje modułów – KSL8 o propagacji poziomej 80° oraz KSL12 o propagacji poziomej 120°. Zwykle moduły KSL12 stosuje się w dolnej części grona jako down-fill dla systemu.

 db audiotechnik KSL line array bottom

System riggingu d&b audiotechnik KSL pozwala na dobór kątów od 0° do 10° do 1°. Grono może być podwieszane na dwa sposoby – w klasycznym trybie, gdy siła ciążenia wymusza osiągnięcie ustalonych kątów, oraz w trybie kompresyjnym (Tension Mode), gdy ustawione kąty uzyskuje się przez podciągnięcie drugą wyciągarką specjalnej dolnej ramy przytwierdzonej od spodu najniższego modułu w gronie. Zapraszamy do obejrzenia filmu z prezentacji, na którym zastosowany jest ten drugi sposób podwieszania (Tension Mode).

[VIDEO]

Teraz najważniejsze – jak system zagrał? Dawid Chrabałowski zaprezentował studium predykcji i kątowania prezentacyjnej przestrzeni w programie ArrayCalc. Na każdej z wież zawisło po 10 modułów d&b audiotechnik KSL. W dole pasma pracowało 12 genialnych kardioidalnych subbasów d&b audiotechnik SL-Sub – w sześciu słupkach po dwa subbasy. Dla modułów szerokopasmowych d&b KSL została zastosowana technologia ArrayProcessing zapewniająca wyrównaną propagację częstotliwościową w każdym sektorze nagłaśnianej przestrzeni. Wiąże się to z koniecznością zasilenia każdego modułu przez oddzielne dwa kanały 4-kanałowej końcówki mocy d&b D80. Efekt brzmieniowy był znakomity.

 db audiotechnik KSL line array odsluchy2

Najpierw słuchaliśmy samych gron d&b KSL w trybie pełnopasmowym, z filtrem dolnozaporowym na 54 Hz. System zabrzmiał imponująco – również w dole pasma. Wiadomo, że zwykle się tego nie robi :-) ale do nagłaśniania muzyki jazzowej wystarczą same moduły szerokopasmowe. Dołączono subbasy. System pokazał pełnię możliwości. Faktycznie, w całej nagłaśnianej przestrzeni odpowiedź częstotliwościowa systemu była jednolita.

db audiotechnik KSL line array odsluchy

To, co szczególnie imponowało, to ogromna dynamika i świetna reakcja na impulsy systemu. Mieliśmy okazję słyszeć d&b audiotechnik KSL również w następnego dnia, na dwóch koncertach podczas uroczystości 30-lecia Konsbud Audio. System zabrzmiał spektakularnie.

db audiotechnik KSL line array scena 1 

Premiera d&b audiotechnik KSL to zdecydowanie jedna z najlepiej przygotowanych prezentacji, na jakich nasza redakcja miała okazję być. A od 8 lat byliśmy praktycznie na każdej prezentacji w naszym kraju :-) I miejsce, i atmosfera, świetne przygotowanie merytoryczne prowadzących i profesjonalne przygotowanie systemu – wszystko się zgodziło. To była ogromna przyjemność, móc bliżej poznać tak wyrafinowaną technologię i obcować z genialnym soundem tego systemu. Bez wątpienia d&b audiotechnik technologiami i funkcjonalnościami zaimplementowanymi w systemach GSL i KSL uprzedza konkurencję i wyznacza kierunek rozwoju systemów liniowych.

Organizator: Konsbud Audio